Axit Mật Là Gì – Tìm Hiểu Về Axit Mật

Axit mật là chất gì

Axit mật là axit steroid được tìm thấy chủ yếu trong mật của động vật có vú và động vật có xương sống khác. Các dạng phân tử khác nhau của axit mật có thể được tổng hợp trong gan bởi các loài khác nhau. Axit mật được liên hợp với taurine hoặc glycine trong gan, và muối natri và kali của các axit mật kết hợp này được gọi là muối mật.

Các axit mật chính là những chất được tổng hợp bởi gan. Axit mật thứ phát là kết quả của hành động vi khuẩn trong ruột kết. Ở người, axit taurocholic và axit glycocholic (dẫn xuất của axit cholic) và axit taurochenodeoxycholic và axit glycochenodeoxycholic (dẫn xuất của axit chenodeoxycholic) là các muối mật chính trong mật và có nồng độ gần bằng nhau. Các muối liên hợp của các dẫn xuất 7-alpha-dehydroxylated của chúng, axit deoxycholic và axit lithocholic, cũng được tìm thấy, với các dẫn xuất của axit cholic, chenodeoxycholic và deoxycholic chiếm hơn 90% axit đường mật của con người.

Tác dụng của axit mật

Axit mật là khoảng 80% các hợp chất hữu cơ trong mật (những loại khác là phospholipid và cholesterol). Sự tăng tiết axit mật tạo ra sự gia tăng lưu lượng mật. Chức năng chính của axit mật là cho phép tiêu hóa chất béo và dầu trong chế độ ăn uống bằng cách hoạt động như một chất hoạt động bề mặt nhũ hóa chúng thành các mixen, cho phép chúng lơ lửng trong chất keo trước khi xử lý tiếp. Họ cũng có các hoạt động nội tiết tố trên khắp cơ thể, đặc biệt thông qua thụ thể X xa và GPebar1 (còn được gọi là TGR5)

Tìm hiểu về bệnh thiếu acid mật

Các nhà di truyền học đã phát hiện ra rằng một số mã hóa di truyền của cơ thể đã phá vỡ con đường tổng hợp và vận chuyển acid mật, kết quả là sự thiếu hụt acid mật và tạo ra các chất độc gây tổn hại tới gan.

Giáo sư James E. Heubi – Đại học đại học y khoa Cincinnati Hoa Kỳ cho biết: “Chúng tôi đã xác định ít nhất ba khuyết tật gen tổng hợp acid mật có mối liên quan rõ ràng với sự thiếu vitamin tan trong dầu và cả 3 gan này đều là gen lặn nằm trên nhiễm sắc thể thường”. Tuy nhiên, bệnh di truyền này rất hiếm, tỉ lệ gặp khoảng 2 – 5 trường hợp/1 triệu dân số thế giới.

Giáo sư Heubi là một trong những nhà nghiên cứu quan tâm đến việc khai thác các yếu tố di truyền liên quan đến sự thiếu hụt acid mật và khả năng điều trị bằng các liệu pháp thay thế acid mật.

Các dấu hiệu cảnh báo bệnh thiếu acid mật

Những người bị thiếu hụt acid mật có các dấu hiệu và triệu chứng khác nhau, bao gồm:

– Thiếu hụt vitamin, đặc biệt là các vitamin tan trong dầu như A, D, E, và K

– Vàng da, vàng mắt

– Còi xương hoặc phát triển bất thường

– Tiêu chảy

– Suy giảm chức năng gan, suy gan

Thiếu acid mật với nguyên nhân di truyền có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, từ trường hợp nhẹ cho đến nặng đều cần can thiệp y tế sớm.

Giáo sư Heubi cho biết thêm: “Những bệnh nhân bị thiếu acid mật do khiếm khuyết di truyền thường là các đối tượng đã được chẩn đoán xác định bệnh gan và một số có tiền sử tiêu chảy mãn tính”.

Trong trường hợp nặng, trẻ em mắc bệnh thiếu acid mật bẩm sinh có thể chết trước 5 tuổi nếu tình trạng này không được phát hiện và điều trị kịp thời. Những người khác có thể gặp phải tình trạng suy gan hoặc yêu cầu ghép gan khẩn cấp.

Điều trị thiếu axit mật

Thiếu acid mật bẩm sinh là bệnh tương đối hiếm gặp, cho nên rất ít nghiên cứu về phương pháp điều trị được phát triển. Tuy nhiên, giáo sư Heubi và cộng sự đã đưa ra những nghiên cứu về việc sử dụng các acid mật như acid cholic, axit glycocholic, axit ursodeoxycholic… vào kê đơn, với vai trò như một liệu pháp thay thế cho acid mật bị thiếu

Phương pháp điều trị cho tình trạng thiếu vitamin trên các đối tượng này là bổ sung vitamin, nhưng biện pháp này cũng không có hiệu quả trong các trường hợp suy giảm acid mật trực tiếp.

Hiện nay, các nhà nghiên cứu đang tiếp tục khám phá những yếu tố di truyền liên quan tới sự thiếu hụt acid mật để tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả hơn.

Tag: ong tính kiềm hay thuộc nào xét nghiệm thuốc